Roller Chain หรือ Drive Chain หรือที่เรารู้จักกันในชื่อโซ่ขับหรือโซ่ส่งกำลัง คืออุปกรณ์ที่ใช้สำหรับส่งถ่ายกำลังจากเพลาหนึ่งไปยังอีกเพลาหนึ่ง โดยทำงานร่วมกับ เฟืองโซ่ (Sprockets) โซ่ส่งกำลัง FUJI ผลิตภายใต้มาตรฐานญี่ปุ่น JIS และ DIN/ANSI รวมถึงมาตรฐาน ISO ในการผลิตโซ่ส่งกำลัง ตามโซ่เบอร์ ขนาดต่างๆ

บทความนี้ MSMC จะพาไปทำความรู้จักกับโซ่ส่งกำลังให้มากขึ้น ตั้งแต่หลักการทำงานไปจนถึงการเลือกใช้ให้เหมาะสมกับงานเพื่อประโยชน์และประสิทธิภาพสูงสุดในการทำงานของโซ่ขับหรือโซ่ส่งกำลัง
โซ่ส่งกำลังทำงานอย่างไร?
โซ่ส่งกำลัง คืออุปกรณ์ที่ทำงานร่วมกับ เฟืองโซ่ (Sprocket) โดยอาศัยหลักการของการเข้าล็อกระหว่างลูกกลิ้งของโซ่กับฟันของเฟืองโซ่ เมื่อเฟืองขับที่ต่อกับมอเตอร์หรือเครื่องยนต์เริ่มหมุน โซ่จะถูกดึงให้เคลื่อนที่ และไปขับเคลื่อนเฟืองตัวตามให้หมุนตามกันไป
ข้อดีของโซ่ส่งกำลัง
1. ความแม่นยำสูง
ด้วยการเข้าล็อกระหว่างโซ่และเฟือง ทำให้การส่งกำลังมีความแม่นยำและคงที่ เหมาะสำหรับงานที่ต้องการอัตราทดที่แน่นอน
2. ทนทานต่อการใช้งานหนัก
โซ่ส่งกำลังส่วนใหญ่ผลิตจากเหล็กคุณภาพสูง จึงสามารถรับแรงดึงและแรงกระแทกได้ดี ทนทานต่อสภาพแวดล้อมที่รุนแรงได้
3. มีอายุการใช้งานยาวนาน
หากได้รับการบำรุงรักษาอย่างเหมาะสม โซ่ส่งกำลังสามารถใช้งานได้ยาวนาน ช่วยลดค่าใช้จ่ายในการซ่อมบำรุงและเปลี่ยนชิ้นส่วน
4. ปรับเปลี่ยนได้ง่าย
สามารถปรับความตึงของโซ่หรือเปลี่ยนโซ่ให้มีความยาวที่แตกต่างกันได้ ทำให้มีความยืดหยุ่นในการใช้งาน
การเลือกประเภทของโซ่ส่งกำลัง กับการรับน้ำหนักแรงโหลดของเครื่องจักรแต่ละประเภท
- จะมีผลต่อแรงรับโหลดหรือแรงขับโดยตรงต่อเครื่องจักรนั้นๆ รวมถึงระยะพิชช์ ของที่ต้องคำนวณให้เหมาะสมกับความยาวของระบบส่งกำลัง
- ลูกกลิ้งเล็ก หรือ ลูกกลิ้งใหญ่ ของแต่ละเบอร์โซ่ ส่วนนี้จะถูกออกแบบให้สอดคล้องกับการทำงานร่วมกันกับเฟืองโซ่ เพื่อให้ความเร็วรอบเหมาะสมกับสภาพเครื่องจักรที่ถูกติดตั้งหน้างานนั้นๆ
- โซ่แบบไม่มีลูกกลิ้ง เหมาะสมกับโซ่ที่ต้องใช้งานลำเลียงลากเศษวัสดุทางตรง โดยมีความชื้นและเศษวัสดุขนาดเล็กมาเกี่ยวข้อง
การเลือกวัสดุเหล็กหรือเกรดสแตนเลสของแต่ละชนิด ให้เหมาะสมกับงาน
1. วัสดุเหล็ก carbon Steel หรือ Alloy Steel
ทำงานภายใต้สภาวะที่ต้องรับแรงโหลดสูง แต่จะไม่สามารถทนต่อการกัดกร่อนหากต้องเจอความชื่นหรือสารเคมีเข้ามาเกี่ยวข้อง
2. วัสดุ Martensitic Stainless Steel
ยังคงสามารถให้โซ่ทำงานภายใต้สภาวะที่ต้องโหลดแรงสูงกว่าเหล็กหรือสแตนเลสทั่วไปได้ดีกว่า และยังสามารถป้องกันปัญหาเรื่องความชื้นเข้ามาเกี่ยวข้อง
3. วัสดุ แสตนเลส หรือ Stainless Steel Roller
ทำงานได้ดีในสภาวะที่โซ่ขับต้องผ่านน้ำหรือเจอความชื้นสูง สามารถช่วยแก้ปัญหาสึกและการกัดกร่อนหรือเกิดสนิมได้เป็นอย่างดี

การที่เรามีความเข้าใจในการเลือกใช้โซ่ส่งกำลังหรือโซ่ลำเลียง ให้ถูกประเภทในการใช้งานของแต่ละอุตสาหกรรมนอกจากจะช่วยให้ผู้ใช้งานปลอดภัยแล้ว ยังสามารถลดเวลาการซ่อมบำรุงได้อีกด้วย หากอยากได้ข้อมูลเพิ่มเติมสามารถติดต่อสอบถามทีมงาน MSMC ได้ตามช่องทางการติดต่อของบริษัทได้แลยค่ะ